miércoles, 2 de noviembre de 2011

La Llorona

La Llorona es una hermosa canción, es de origen indígena matizado por la conquista, habla del sentido de la vida, de la muerte, del amor, es originaria del Istmo de Tehuantepec, al parecer es anónima y su origen popular ha hecho que sus versos se vayan incrementando con el tiempo, yo creo que en mucho tiene sus antecedentes un uno de los Presagios o Portentos que se le hicieron a Motecuhzoma, Tlatoani de los mexicas y señor del Anáhuac, estos fueron 10 años antes de la llegada de los españoles.

Dice Shagún Sexto presagio funesto: muchas veces se oía: una mujer lloraba; iba gritando por la noche; andaba dando grandes gritos.(“La Llorona” o Cihuacóatl – mujer serpiente-)
—¡Hijitos míos, pues ya tenemos que irnos lejos!
Y a veces decía:
—Hijitos míos, ¿a dónde os llevaré?


Para mi, es una de las canciones que más me gustan, son de esas que con sólo oirlas es suficiente para dejarse ir, para volar, espero la disfruten.

La letra es de Wikipedia, fue la versión más completa que encontre.

Alejandro.
________________________

La llorona.

Todos me dicen el negro, Llorona,
Negro pero cariñoso,
Yo soy como el chile verde, Llorona,
Picante pero sabroso.

La pena y lo que no es pena, Llorona,
Todo es pena para mi,
Ayer penaba por verte, Llorona,
Y hoy peno porque te vi.
Dos besos llevo en el alma, Llorona,
Que no se apartan de mí,
El último de mi madre, Llorona,
y el primero que te di.

Ay de mi, Llorona, Llorona,
Llorona de azul celeste,
Aunque la vida me cueste, Llorona,
no dejare de quererte.

De las arcas de la fuente ¡ay Llorona!
corre el agua y nace la flor;
si preguntan quien canta ¡ay Llorona!
les dices que un desertor,
que viene de la campaña ¡ay Llorona!
en busca de su amor.
Salías del templo un día, Llorona,
Cuando al pasar yo te vi,
Salías del templo un día, Llorona,
Cuando al pasar yo te vi,
Hermoso huipil de blonda llevabas,
Que la Virgen te creí.

Me subí al pino más alto, Llorona,
A ver si te divisaba,
Como el pino era muy tierno, Llorona,
Al verme llorar, lloraba.

Cada vez que entra la noche, Llorona,
Me pongo a pensar y digo:
De que me sirve la cama, Llorona,
Si tu no duermes conmigo.

De la mar vino una carta, Llorona,
Que me mando la sirena,
Y en la carta me decía, Llorona,
Quien tiene amor tiene pena.

Ay de mi, Llorona, Llorona,
Llorona llévame al río,
Tápame con tu rebozo, Llorona,
Porque me muero de frío.

Dicen que no tengo duelo, Llorona,
Porque no me ven llorar,
Hay muertos que no hacen ruido, Llorona,
Y es más grande su penar.

Si al cielo subir pudiera, Llorona,
Las estrellas te bajara,
La luna a tus pies pusiera, Llorona,
Con el sol te coronara.

Ay de mi, Llorona, Llorona,
Llorona de ayer y hoy,
Ayer maravilla fui, Llorona,
Y ahora ni sombra soy.

Ay de mi, Llorona, Llorona,
Llorona de negros ojos,
Ya con esta me despido, Llorona,
adorándote de hinojos.

No sé que tienen las flores Llorona,
Las flores del camposanto,
Que cuando las mueve el viento, Llorona,
Parece que están llorando.

Ay! de mi Llorona, Llorona,
Tu eres mi xunca, (chiquita en zapoteco)
Me quitarán de quererte, Llorona,
Pero olvidarte nunca.

A un santo Cristo de fierro, Llorona,
Mis penas le conté yo,
¿Cuáles no serían mis penas, Llorona?
Que el santo Cristo lloró.

Ay! de mi Llorona.
Llorona de un campo lirio,
El que no sabe de amores, Llorona,
No sabe lo que es martirio.

Dos besos llevo en el alma, Llorona,
Que no se apartan de mi,
El último de mi madre, Llorona,
Y el primero que te di.

Ay, de mi Llorona, Llorona,
Llorona, llévame a ver,
Donde de amores se olvida, Llorona,
Y se empieza a padecer.

Alza los ojos y mira, Llorona,
Allá en la mansión oscura,
Una estrella que fulgura, Llorona,
Y tristemente suspira,
Es venus que se retira, Llorona,
Celosa de tu hermosura.

Ay de mi, Llorona, Llorona,
Que sí que no,
La luz que me alumbraba, Llorona,
En tinieblas me dejó.

Dicen que el primer amor, ay, Llorona,
Es grande y es verdadero,
Pero el último es mejor, ay, Llorona,
Y más grande que el primero.

Ay de mi, Llorona, Llorona,
Dame una estrella,
Qué me importa que me digan, Llorona,
Que tú ya no eres doncella.

No creas que porque canto, ay Llorona,
Tengo el corazón alegre,
También de dolor se canta, ay Llorona,
Cuando llorar no se puede.

Ay de mí Llorona, Llorona,
Dame tu amor,
El cielo puede esperar, ay Llorona,
Pero mi corazón no.

Te quiero porque me gusta, Llorona,
Y porque me da la gana,
Te quiero porque me sale, Llorona,
De las entrañas del alma.

Ay de mí, Llorona, Llorona,
Llorona, mi cielo lindo,
Ayer te vi penando, Llorona,
Debajo de un tamarindo.

Ay de mí ,Llorona, Llorona,
Llorona, mucho te adoro,
Tú no sabes si te quiero, Llorona,
Porque no sabes que lloro.

Si porque te quiero, quieres, Llorona,
Que yo la muerte reciba,
Que se haga tu voluntad, Llorona,
Que muera porque otro viva.

Hay de mí, Llorona, Llorona,
Llorona llévame al cielo,
A ver a las rezadoras, Llorona,
Que digan cuando me muero.

De las arcas de la fuente, Llorona,
Corre el agua sin cesar,
Al compás de su corriente, Llorona,
Mi amor empezó a nadar.

Ay de mí, Llorona, Llorona,
Llorona no seas así,
Te pido yo de rodillas, Llorona,
Que no te olvides de mí.

Tengo una pena tan grande, Llorona,
Que casi puedo decir,
Que yo no tengo la pena, Llorona,
La pena me tiene a mí.

Ay de mí, Llorona , Llorona,
Llorona deja llorar,
A ver si llorando puede, Llorona,
Mi corazón descansar.

Cuando pasas por mi calle, Llorona,
Las piedras que vas pisando,
Adrede las voy volteando, Llorona,
Pa'que no las pise nadie.

Ay de mi, Llorona,
Llorona entre dos caminos,
Hay que bonito es un beso, Llorona,
Entre dos amantes finos.

De tarde se me hace triste, Llorona,
De noche con más dolor...
Suspirando me amanece, Llorona,
Llorando me sale el sol.

Un corazón mal herido, Llorona,
Sólo con llorar descansa,
El rico con su dinero, Llorona,
Y el pobre con su esperanza.

Ay de mi, Llorona, Llorona,
Llorona del otro lado,
Te formaré una casita, Llorona,
De ladrillo colorado.

Tu madre tiene la culpa, Llorona,
Por dejar la puerta abierta,
El viento por empujarla, Llorona,
Y tú por estarte quieta.

Ay de mi, Llorona, Llorona,
Llorona de cal y tierra,
La cal de tus blancas manos, Llorona,
La tierra de cuando muera.
Si me voy siento una pena, Llorona,
Si me quedo siento dos,
Por no sentir ni una pena, Llorona,
Ni me quedo ni me voy.


Estrofa con 6 versos, para lograr la métrica repite el primer verso dos veces.

Versos en español y en Náhuatl
Todos me dicen el negro, Llorona, negro pero cariñoso
yo soy como el chile verde, Llorona,
picante pero sabroso
¡Ay de mi! Llorona, Llorona, Llorona de ayer y hoy.
ayer maravilla fui, Llorona y ahora ni sombra soy
Salías del templo un día, Llorona cuando al pasar yo te vi
hermoso huipil llevabas, Llorona que la Virgen te creí.
¡Ay de mi llorona! Llorona de azul celeste.
aunque me cueste la vida, Llorona no dejaré de quererte

Versos en Náhuatl
Nochti nechlilbia tlilictzin chocani, tlilictzin pero te tlazohtla.
Ne quemin chili celictzin chocani, cogoctzin pero huelictzin.
¡Hay no chocani! Chocani chocani yen yalla iuan axcan.
Yalla cualtzin onicatca chocani, axcan nion ni tlecauilotl.
Semi itech teopan tiguistibitz chocani, ihcuac onimitzitta otipanoa.
Cualtzin mo tzotzoltzin tiquentiuitz chocani, oniguihto ti tonantzin.
¡Ay no chocani! Chocani xihuitic quen ilhuicac.
Masqui no nemiliz nicpoloz chocani, saicsemi ni mitztlasohtlaz.



No hay comentarios:

Publicar un comentario